Kalemljenje na zeleno - efikasan način zamjene starih sorti u zasadu

U starijim zasadima vinograda ili na vinjagama (čardaklijama) na okućnici ima sorti grožđa prevaziđenog okusa i nedovoljne rodnosti. Najbrži i najefikasniji način zamjene tih sorti novim i produktivnijim je kalemljenje na zeleno, koje se u uslovima naših vinogorja obavlja od sredine maja do sredine juna.

"Lastari su pogodni za kalemljenje kada na mjestu spajanja nisu zeljasti, već otvrdli toliko da se prstima ne mogu zgnječiti. Na presjeku lastara za kalemljenje srž mora biti još zelena, dok bijela srž pokazuje da je lastar prestario i da nije pogodan za kalemljenje. Na mlađim čokotima mogu se kalemiti jedan do dva, a na starijim tri do četiri lastara," objašnjava diplomirani inženjer Aleksandar Antić, stručnjak za kalemarstvo iz Kruševca.

Prihrana vinove loze u periodu vegetacije

Lastare sa plemkama skidati sa kondira, a ne sa lukova

Ako se lastari za plemke nabavljaju iz udaljenih vinograda, vrijeme od odsjecanja u matičnim zasadima pa do upotrebe za prekalemljivanje, ne bi trebalo da bude duže od 10 do 12 sati. Takođe, savjet je da se lastari sa plemkama u matičnim zasadima skidaju sa kondira, a ne sa rodnih lukova. Za plemke su najpogodniji lastari, odnosno njihovi dijelovi, na kojima su u pazuhu listova zaperkovi pupoljci, ili su se zaperci tek počeli razvijati.

Presjek na plemci obavlja se tako da ispod i iznad koljenca ostanu dva članka dužine 4 do 5 cm. Sa plemke se uklanjaju svi listovi, ali se ostavljaju oko jedan centimetar lisne drške. Zaperak koji je počeo da se razvija, takođe se ostavlja. Ovako pripremljene plemke se uvijaju u mokru krpu gdje ostaju sve do kalemljenja.

Kalemljenje po oblačnom vremenu

Kalemi se za vrijeme dnevne oblačnosti kada je temperatura viša od 18 stepeni. Čokoti za prekalemljivanje se pripremaju dva do tri dana ranije. Uklanjaju se svi zaperci, listovi i okca ispod presjeka lastara koji će se kalemiti. Istovremeno se kalemarskim voskom premazuju sve rane na lastaru, kako bi se sprečilo suzenje i kako bi sok iz čokota bio usmjeren na mjesto spajanja podloge i plemke.

Šta treba znati pre podizanja vinograda

Presjeci na podlozi se prave preko članaka ili koljenca

Kalemljenje na zeleno se obično obavlja (engleskim) prostim spajanjem, s tim što presjeci na podlozi mogu biti pravljeni preko članka ili preko koljenca. U oba  načina potrebno je da dužina presjeka spojnog mjesta, kako u podloge tako i u plemke, bude dva do tri puta duža od prečnika podloge i plemke. To znači da presjek treba napraviti što pravilnije uzduž i ukoso. U protivnom kraći presek otežao bi vezivanje podloge i plemke.

Po uspješnom kalemljenju, vezivo na spojnom mjestu treba popuštati i ukloniti

Za srašćivanje podloge i plemke bitno je da se presjeci na njima poklapaju, odnosno da budu iste debljine. Nakon spajanja spojno mjesto se vezuje pamučnim koncem, gumicom ili isječenom vrpcom polivinilske folije širine do jednog centimetra. Da bi se spriječio gubitak vlage, spojno mesto i vrh plemke se premazuje parafinskom emulzijom.

O čemu zavisi rodnost vinograda?

Desetak dana poslije kalemljenja, ukoliko je ono bilo uspješno, okce plemke počet će da se razvija. Ako to nije primjetno, kalemljenje treba ponoviti. Ako je okce plemke počelo da raste, vezivo na spojnom mjestu se popušta, da bi se poslije 30 do 40 dana potpuno uklonilo.