Higijena na farmi ima važnu ulogu u težini toka bolesti afričke svinjske kuge

Treću godinu zaredom Evropska agencija za bezbijednost hrane EFSA nastavlja kampanju borbe protiv afričke svinjske kuge u Hrvatskoj, Srbiji, Bosni i Hercegovini, Sloveniji, Albaniji, Grčkoj, Kosovu, Sjevernoj Makedoniji i Crnoj Gori. Cilj je podizanje svijesti svih aktera i zaustavljanje širenja ove opake bolesti svinja koja može da zahvati životinje u svim starosnim kategorijama.

Veoma je slična klasičnoj svinjskoj kugi i zbog toga su potrebni laboratorijski testovi za njihovo razlikovanje. Ima za posljedicu visok mortalitet. Kako bi se spriječile velike štete, neophodno je što brže i pravovremeno utvrđivanje njezinog prisustva i preduzimanje mjera koje sprečavaju dalje širenje.

Prisutnost u Evropi

Na području Evropske unije pojavila se u 11 zemalja: Bugarskoj, Estoniji, Njemačkoj, Grčkoj, Mađarskoj, Latviji, Litvi, Poljskoj, Rumunskoj, Slovačkoj i Italiji. Specifično je da je na italijanskom otoku Sardiniji prisutna od 1978. godine i nije povezana sa pojavom u ostalim članicama Unije.

Prema podacima Sistema obavještavanja o bolestima životinja Europske unije za 2021. zabilježeno je ukupno 1.826 pojave kod domaćih svinja, u odnosu na 1.199 prijavljenih slučajeva u 2020. Porast prisustva zabilježen je i kod divljih. U 2021. je prijavljeno 12.076 slučajeva, što je više u odnosu na 2020. kada je taj broj bio 10.929 zabilježenih prijava.

U Srbiji je tokom 2021. registrovano 272 slučaja, a od početka 2022. prijavljeno je 90 kod divljih svinja i 48 kod domaćih. Do sada nije evidentirana pojava u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini.

Simptomi i mjere suzbijanja

Karakteristični simptomi pojave ove bolesti su pojava plavo-ljubičaste cijanoze njuške, ušiju, repa i potkoljenica. Oboljela životinja je apatična, ima slab apetit, visoku temperaturu, iscjedak iz nosa i očiju je obilan. Uzročnik je virus, a bolest se ne prenosi na ljude i druge životinje. Izaziva velike ekonomske štete uzgajivačima.

Istraživački rad Švicarskog instituta za virusologiju i imunologiju IVI u saradnji s Univerzitetom u Bernu utvrdio je da u slučaju infekcije s oslabljenim sojem patogena, higijensko stanje na farmi ima važnu ulogu u težini toka bolesti. Svinje koje su uzgajane u objektima sa visokom higijenom su generalno bile zdrave, nakon infekcije imale su blažu kliničku sliku, bolest je trajala kraće i potpuno su se mogle izliječiti. Kod onih s konvencionalnih farmi sa standardnom higijenom bolest je trajala duže, a smrtnost je iznosila 50 posto.

Do sada su mjere suzbijanja i zaustavljanja širenja podrazumijevale potpunu blokadu lokacije i regije na kojoj se otkrije slučaj i eutanaziranje oboljelih životinja i životinja iz stada. Nije postojala vakcina koja bi dala zaštitu od pojave infekcije.

Iz Vijetnama je stigla vijest da je otkrivena vakcina protiv afričke svinjske kuge. No, privremeno je obustavljena njezina primjena nakon što je došlo do uginuća desetina svinja koje su inokulirane. ASK je prvi put zabilježena u Vijetnamu 2019. i zbog toga je uništeno 20 posto populacije ovih životinja.