Šta utiče na randman mesa šarana

Uzgoj šarana (Cyprinus carpio L.) predstavlja posebnu vrstu intenzivne proizvodnje ribe. Odlikuje se malim početnim ulaganjima, koja su potrebna za izgradnju ribnjaka (najbolje kaveznog), uzgoj ne zahtijeva veliko angažovanje radne snage i obezbjeđuje veliku proizvodnju po jedinici zapremine.

Izbor lokacije od velikog je značaja jer utiče na ekonomsku isplativost, proizvodnju mesa, ali i smrtnost šarana. U odnosu na druge uzgojne sisteme, utvrđeno je da u kaveznom sistemu mortalitet riba može značajno da varira. U slučaju odstupanja vrijednosti parametara kvaliteta vode od optimalnih - gubici u proizvodnji mogu da nastupe brzo.

Prednosti kaveznog tipa uzgoja šarana

Prednost kaveznog sistema uzgoja ogleda se u olakšanoj mogućnosti praćenja zdravstvenog stanja ribe, na vrijeme mogu da se uoče znaci eventualnih bolesti. Na ovaj način utiče se i na smanjeno zagađenje vodenog ekosistema (u kome je kavezni sistem postavljen), što se može spriječiti uvođenjem zaštitnih sistema.

Kavezni sistem za razvoj ribarstva

Zahtjevi modernog tržišta sve više su usmjereni ka prerađenoj ribi, odnosno, ka filetima. Uklanjanjem kože i odstranjivanjem unutrašnjih organa i sitnih kostiju, fileti šarana i ostalih ciprinida (koji se uzgajaju zajedno sa šaranom), postaju visokovrijedni obroci, koji se lako i brzo spremaju.

Uz poštovanje načela dobre prakse, održavanjem kvaliteta i čistoće vode i uz optimalnu izbalansiranu ishranu, koja je prilagođena starosnoj grupi uzgajanog šarana, gubici u proizvodnji i smrtnost ribe, mogu značajno da se smanje.

Randman - pokazatelj isplativosti proizvodnje

Randman riba ekonomski je faktor čija je vrijednost značajna kod obavljanja svih tehnoloških operacija vezanih za preradu. Iskazuje se kao odnos primarno obrađenog trupa u odnosu na masu trupa žive ribe. Od njega direktno zavisi isplativost proizvodnje i neopravdano je zanemaren kao parameter u raznim istraživanjima.

Razlika u randmanu između različitih linija i njihovih hibrida, javlja se zbog različitog oblika, dužine glave, debljine i širine tijela. On je značajno povoljniji od randmana kod ostalih vrsta životinja. Odnos jestivog i nejestivog dijela trupa ribe može značajno da varira u zavisnosti od vrste, mase i veličine ribe i sezone ulova.

Šta sve utiče na randman

Neophodno je poznavanje randmana u svim tehnološkim operacijama kod prerade ribe. Od njega direktno zavisi ekonomska održivost proizvodnje. Međutim, kada se rade neka značajna istraživanja na temu proizvodnje ribe i mesa, randman kao značajan faktor, nije toliko zastupljen.

Pretpostavlja se da se razlike u randmanu između različitih hibrida šarana, mogu pripisati razlikama u veličini i obliku njihovog tijela, kao na primer veličina glave, dužina, širina ili obim tijela. Kod šarana je poželjno da bude visok odnos širine i dužine tijela.

Akvaponika - novi pomak u proizvodnji biljaka i ribe

Tokom procesa domestikacije (prilagođavanja), ova riba značajno je promijenila svoje morfološke karakteristike. Oblik tijela, pokrivenost krljuštima ili veličina usta, značajno se razlikuju kod domaćeg šarana nego kod divljeg. Manje krljušti i kraća crijeva, doprinose smanjenju količine otpada, a samim tim povećavaju randman.

Spol ribe takođe utiče na njegov procenat, tako da primjena genetike takođe ima veliki uticaj na potencijalno povećanje randmana.

Pravilna ishrana povećava randman

Poželjno je da u ishrani šarana bude zastupljena peletirana, kompletna smjesa jer se tako povećava i masa fileta. Ovaj način ishrane bolji je od ishrane u kojoj dominiraju žitarice. Razlog tome je što ishrana žitaricama utiče na povećani udio masti u mišićnom tkivu. Ovo direktno utiče na povećanu iskorištenost trupa, ali takođe dolazi i do većeg nakupljanja masti oko unutrašnjih organa, što na kraju utiče na povećanu količinu otpada. Prilikom čišćenja, otpad može da sadrži sve dijelove tijela zajedno ili samo neke poput glave, kože, krljušti, crijeva ili peraja.

Krajnji rezultat ishrane žitaricama, manji je randman u odnosu na šarana koji je hranjen peletiranim kompletnim krmnim smjesama. Ishrana koja je obogaćena visokom energetskom vrijednošću, ima značajan uticaj i na hemijski sastav ribe, ali i na procenat jestivih dijelova. Riba skladišti višak energije iz hrane prvenstveno kao masne naslage u različitim dijelovima tijela, u zavisnosti od vrste i hibrida.