Muzna grla: Sjenaža graška i žitarica - kvalitetno kabasto krmivo

Stočni grašak u smjesi sa žitaricama predstavlja veoma kvalitetnu krmu. Značaj gajenja je posebno izražen u uslovima promjene klime jer ga je moguće gajiti u periodima godine kada ima dovoljno vlage i slobodnog zemljišta. Nakon skidanja usjeva je moguća sjetva druge kulture. Na ovaj način se racionalnije upravlja zemljištem koga, po pravilu, na farmi uvijek nedostaje, piše Dragiša Marković za Savjetodavnu Srpske. 

Koristiti dorađeno kvalitetno sjeme visoke klijavosti i čistoće

Sjetva jarog stočnog graška se obavlja što ranije, čim vremenski uslovi dozvole (kraj februara-sredina marta). Količina sjemena stočnog graška zavisi od cilja gajenja i gustoće sjetve (sklopa). Za proizvodnju zelene mase upotrebljava se 150-180 kg/ha sjemena graška i 40-60 kg/ha sjemena žitarica (zob,jara pšenica). Za sjetvu treba koristiti dorađeno kvalitetno sjeme visoke klijavosti i čistoće. Prvo se sije grašak na dubinu 5-6 cm, razmak redova 16 cm, a zatim unakrsno žitarica na dubinu 3-4 cm, razmaka redova 12 cm. Sjetva se može obaviti žitnom sijačicom da bi se optimalno rasporedilo sjeme kako ne bi došlo do zasjenjivanja i polijeganja usjeva.

Korištenje azota

Prije sjetve ukoliko nije obavljeno zimsko oranje potrebno je obaviti oranje (20-30 cm) da bi se obezbijedili dobri uslovi za razvoj biljaka i sačuvala vlaga iz zimskog perioda.

S obzirom da grašak ima sposobnost vezivanja atmosferskog azota kvržičnim bakterijama potrebno mu je samo prilikom početnog razvoja obezbediti manju količinu azota (30-40 kg/ha), dok usjevu graška i žitarica treba obezbijediti  60 kg/ha azota ,80 kg/ha fosfora i 120 kg/ha kalija.

Prinosi čiste mase zelenog graška dostižu od 25-35 t/ha. Prinosi u smjesama grašak-žitarice iznose od 30-50 t/ha zelene mase.

Sjenažiranje klasičnim siliranjem

Smjesa graška i žitarica se najčešće koristi kao zelena stočna hrana ili za spremanje sjenaže. Kao zelena krma se koristi u vrijeme cvjetanja graška i u fazi klasanja žitarica, a za spremanje sjenaže kada se formira 2/3 mahuna na grašku, a žitarica ne sme preći iz mliječne u voštanu zriobu. 

Stočni grašak - bogat izvor proteina i aminokiselina

Nakon skidanja, usjev se prosušuje od 50-55% vlažnosti nakon čega se sjenažira. Sjenažiranje je način konzervisanja vlažne biljne mase, nakon čega dolazi do mliječno-kiselinskog vrenja. Bitno je osigurati anaerobne uslove (bez prisustva vazduha) koji se obezbeđuju klasičnim siliranjem u silo trenčeve ili umotavanjem zelene mase u rolo bale i omotavanje u folije radi onemogućavanja prisustva vazduha.

Dobro spremljena sjenaža graška i žitarica predstavlja vrlo kvalitetno kabasto krmivo u ishrani muznih grla.