Kreće nova sezona mjerenja polena, stručnjaci će redovno izvještavati sve koji su alergični

Stručnjaci iz Instituta za zdravlje i sigurnost hrane Zenica (INZ) počeli su u prethodnim danima novu sezonu monitoringa i mjerenja polena na području Zeničko-dobojskog kantona, koja će trajati od februara do novembra ove godine, stoji u saopštenju INZ.

U 2020. godini nabavljen je i instaliran najmoderniji uzorkivač polena i spora evropskog proizvođača (Lanzoni, Italija), te se krenulo sa njegovim praćenjem na teritoriji ZDK. Ovakav tip aktivnosti do sada se nije provodio na našim prostorima.

"Riječ je o tehnici uzorkovanja polena volumetrijskom metodom koja je danas jedina priznata u aerobiologiji i koristi se prema preporuci EAACI (Evropske akademije za alergijsku i kliničku imunologiju)", objašnjava Kasim Velić, rukovoditelj Zavoda za zaštitu bilja u Institutu. 

Koje vrste izazivaju alergene reakcije ?

Dodaje da funkcioniše po principu usisavanja u uzorkivač tačno određene količine zraka, tačnije 10 L/min, a sa njim i čestice polena i spora. Na taj način moguće je izrazit rezultate kao koncentraciju u jediničnom volumenu zraka.

U periodu od novembra prošle pa do početka februara ove godine, vegetacija se nalazi u fazi mirovanja pa tada ne dolazi do polinacije, tačnije do opuštanja polena u donje slojeve atmosfere, a samim tim ni do njegovog mjerenja, odnosno, uzorkovanja.

Od početka februara (01.02.) uzorkivač se nalazi u centru Zenice, na visini od 15 metara, koju su stručnjaci preporučili pa će se u narednom periodu stanovništvo pomenutog kantona redovno informisati putem izvještaja stručnjaka Instituta o koncentraciji u zraku, ali i o mjerama zaštite koje bi trebalo poduzeti kada su u pitanju alergije. 

Polen u zraku: Ne mješajte koronu sa simptomima alergija

Biljne vrste, naročito one čiji polen ima alergena svojstva, mogu se podijeliti u tri grupe. U prvu spadaju drvenaste biljke koje ga otpuštaju već krajem januara do početka maja, a koje su zastupljene na teritoriji čitavog ZDK, posebno u brdsko planinskim dijelovima, ali isto tako i uz riječne tokove. 

Tu spadaju jela, javor, divlji kesten, breza, grab, domaći kesten, lijeska, bukva, jasen, orah, smrča, omorika, bor, platan, topola, hrast, vrba, zova, tise, čempresi, lipa i brijest.

Druga kategorija obuhvata zeljaste biljke, prije svega one iz familije trava, čiji je polen prisutan od kraja četvrtog pa do sredine devetog mjeseca. One su takođe zastupljene na cijeloj terioriji ZDK, bez obzira na nadmorsku visinu.

Korovi imaju opasan polen

U trećoj grupi nalaze se zeljaste, korovske vrste. One ga otpuštaju u ljetno - jesenskom periodu. Ovjde se javlja mali broj vrsta, ali zato imaju opasan polen, koji i pri nižim koncentracijama izaziva alergijske reakcije. 

Polen biljaka koji se transportira vjetrom bit će u zraku u značajnim količinama dok kod onih koje se oprašuju insektima gotovo da se neće pojavljivati ili će mu koncentracije biti zanemarive. 

Stručni tim pomenute ustanove će nakon obrade podataka odnosno identifikacije vrsta polena i spora te izračuna njihove količine po kubnom metru zraka, redovno obavještavati i davati preporuke stanovništvu alergičnim na njega.