Udruživanje poljoprivrednih proizvođača često se navodi kao jedan od uslova za unapređivanje poljoprivredne proizvodnje na nivou lokalne zajednice i regije. Jedan od benefita je i lakši pristup novcu koji se dodjeljuje kroz razne projekte. Ovu prednost iskoristili su poljoprivrednici iz male hercegovačke opštine Berkovići čije stanovništvo uglavom živi od poljoprivrede.
Na području opštine Berkovići od 2008. godine funkcioniše Udruženje poljoprivrednih proizvođača Dabarsko polje. Zbog većih ovlaštenja ono je, od prošle godine, oraganizovano kao Poljoprivredna zadruga Porečanka. U okviru projekta "Razvoj konkurentnosti u ruralnim područjima" zadruga je implementirala biznis plan podizanje zasada jagoda.
"Prošle godine smo odradili projekat za jagode. Bilo je uključeno 17 korisnika i oni su učestvovali sa 50 odsto novca potrebnog za realizaciju ovog biznis plana. Opština je učestvovala sa 10 odsto, a 40 odsto je obezbijeđeno kroz projekat. Jagode su zasađene, a sad je počeča i berba. Prodaja ide bez problema tako da su poljoprivrednici zadovoljni", ističe Biljana Kulušić, direktorica Poljoprivredne zadruge Porečanka.
Da sve ide po planu, uvjerila se i komisija iz Italije koju čine predstavnici Međunarodnog fonda za poljoprivredni razvoj (IFAD) tokom nedavnog boravka u Berkovićima. A od ove godine krenulo se u istu priču sa paprikama.
"Za projekat uzgoja paprika imamo 57 učesnika i on je vrijedan oko 115.000 KM, a u njemu učestvuje opština sa 10 odsto sredstava, kroz projekat je obezbijeđeno 40, a proizvođači učestvuju sa 50 odsto novca. Ljudi su shvatili da je korisno kad dobiju u pola cijene nešto što im je neophodno i od čega žive. Ima zainteresovanih i za paradajz i plastenike, pa ćemo to da vidimo narednih mjeseci, kako bismo na jesen krenuli sa time", ističe Kulušić, uz napomenu da ovaj projekat traje pet godina uz mogućnost da se nastavi i narednih pet, u zavisnosti od toga koliko je uspješno realizovan.
Berkovići su mala hercegovačka opština čije stanovništvo uglavnom živi od poljoprivrede. Stočarstvo, ratarstvo i voćarstvo su naročito zastupljene grane poljoprivrede.
"Ovdje nema industrije. Manje-više 90 odsto stanovništva živi od poljoprivrede, možda 10 do 20 odsto se bavi sočarstvom, a većina ratarstvom. Klima je povoljna, imamo vodu tako da se ljudi baziraju na ratarstvo. Sade papriku, crni luk, krompir, bijeli luk, paradajz, kupus. Naročito je poznata paprika iz Berkovića. Ona stiže i do Bijeljine, Banjaluke, Sarajeva. Prepoznatljiv je njen kvalitet", objašnjava Kulušić.
Udruživanje poljoprivrednih proizvođača je otvorilo mogućnost da se preko projekata obezbijedi podrška razvoju poljoprivrede jer poljoprivredni proizvođači kao pojedinci nisu mogli da učustvuju u tome, objašnjava Kulušić. Ona ističe da je za određeni broj poljoprivrednika prošle godine svoje proizvode plasirao na tržište preko trebinjskog Agrarnog fonda Trebinje, te da se i ove godine pregovara o saradnji.
"Ljudi su navikli da prodavaju svoju robu određenim trgovcima i onda niko nikom neće da kaže po kojoj cijeni je prodao. Uglavnom se prodaju proizvodi u Čapljini, međutim u jednom trenutku dođe do zasićenja, jer se dosta ljudi time bavi. Zbog toga je dobra ova saradnja sa Agrarnim fondom. Oni su prošle godine dolazili ovdje, međutim, samo je par ljudi bilo zainteresovano i oni su na kraju bili zadovoljni saradnjom. Isplate su bile u roku od deset dana, tako da su ove godine ljudi sami počeli da se raspituju. Malo su bili skeptični, ali mislim da je dobro što je napravljena zadruga", ističe Kulušić.
Tagovi
Autorica
