Povijanje mladara i ljetorasta na voćkama: Greške i savjeti

Povijanje ili razvođenje ljetorasta je izuzetno značajna mjera u formiranju uzgojnog oblika, a sprovodi se od godine sadnje do formiranja željenog uzgojnog oblika (tri do četiri godine). Ima za cilj da se uveća ugao kod svih ljetorasta koji u svom razvoju imaju oštar ugao u odnosu na osnovu stabla.

Voćari će procijeniti vrijeme

Ova mjera sprovodi se raznim pomagalima tipa čačkalica, zašiljenih komada žice, komada stiropora ili čak štipaljki. Izvodi se uglavnom u drugoj polovini juna, a zavisi od toka razvoja vegetacije. U kišnim godinama ona se odlaže za početak jula kada primarna građa počne da prelazi u sekundarnu, jer u ranijem periodu dolazi do očenjivanja ljetorasta. U normalnim godinama najčešće se izvodi u posljednjoj dekadi juna, kada bazni dio mladara počinje da mijenja boju, odnosno kada počinje da gubi karakterističnu zelenu boju.

Uostalom, vrijeme sprovođenja ove mjere može se prepustiti samim voćarima, kada oni procjene da se ljetorasti mogu razvoditi bez očenjivanja. Ugao grananja treba uvećati do položaja 60 - 70 stepeni u odnosu na osu debla. U cilju smanjenja bujnosti stabala, stvaranja poluskeletnih grana i njihovog ravnomjernog obrastanja, radi se povijanje bujnijih mladara njihovom cijelom dužinom i dovođenje pod ugao otklona od 70 do 90 stepeni, a može i više, zavisno od vrste i sorte.

Ovakav način razvođenja ljetorasta ima za cilj bolje formiranje ljetnih pupoljaka i smanjenje, eliminisanje očenjivanja grana u kasnijim godinama razvoja i pune rodnosti. Voćnjaci u kojima se ova mjera ne sprovedi, u kasnijim godinama razvoja i pune rodnosti, imaju čestu pojavu očenjivanja grana pod teretom roda i velikih oluja. Kada se ova mjera propusti u prvoj, eventualno drugoj godini, sa velikim naporom se može korigovati kasnije, jer grane postaju bujnije, teže se savijaju i već tada se lome i očenjuju.

Ovu mjeru posebno treba sprovoditi u zasadima šljiva, gdje se teži slobodnijem formiranju uzgojnog oblika sa dužim skeletnim granama.

Greška - povijanje lučno

Najčešća greška u povijanju ljetorasta i grana je u tome što se oni povijaju lučno. Na ovaj način je slabiji porast grana, a na mjestu savijanja izražena je pojava vodopija, što dovodi do nepravilnog formiranja same krošnje.

Čačanska rodna, opšte poznata i raširena sorta šljive, zavisna je od ove mjere, jer se u ovo vrijeme u mnogim šljivicima mogu vidjeti očenute pojedinačne grane, ili više grana, čime se stablo uvijek gubi. Stoga voćarima, naročito proizvođačima ove sorte, savjet je da posebno obrate pažnju na razvođenje grana prilikom formiranja bilo kojeg uzgojnog oblika, kako se ne bi razočarali u kasnijim godinama zbog očenjivanja pojedinih ili svih grana.

Zelena ili ljetna rezidba, da ili ne?

Ova mjera se, kako za šljivu, odnosi i na sve vrste voćaka poput jabuke i kruške. Posebno se mora primijeniti u sistemu guste sadnje, koja danas kod mnogih voćara zauzima sve veće površine.

Kada se na stablima, bilo zbog podloge ili smanjene rodnosti, jave bujni ljetorasti, njih osim povijanja treba uvrtati (usukati), kako bi im se smanjila bujnost, a time povećala rodnost, tj. formirali cvijetni pupoljci. Pored ljetorasta u kruni se može usukivati i dvogodišnje rodno drvo, na kojem će se posebno uvećati formiranje cvijetnih pupoljaka. Ova mjera se može sporadično primjenjivati u zasadima voćara amatera, jer je dosta zahtjevna.