Još imate vremena za kalemljenje čip okulacijom

Kalemljenje čip okulacijom je jedan od najpopularnijih i najjednostavnijih načina kalemljenja koji se sve više koristi, naročito u rasadničkoj proizvodnji drugih zemalja.

Za uspješnu treba osigurati:

• kompatibilnost podloge istog roda i vrste kao kod plemke - sorte, a debljinu podloge oko 12 mm;
• zrelu plemku, odnosno pupoljak i to po mogućnosti u stanju mirovanja;
• oštar nož za kalemljenje;
• vezivo sa kojim se čvrsto drži pupoljak ("čip") na podlozi, te sprečava isušivanje spoja podloge i pupoljka;
• navodnjavanje u zoni korijena, kako bi za 10 - 15 dana podloga i pupoljak srasli zajedno;

Kako se kalemi?

Ovakvo kalemljenje izvodi se u periodu od marta, te do kraja septembra. Pogodna je za voćke koje imaju tanku koru, te se ne mogu okulirati klasičnim načinom. Na podlozi odrežemo kosim rezom pod uglom od 45 stepeni dio kore i drveta koji je jednak dijelu kore i drveta sa pupoljkom koji smo odrezali na plemci. Isječci na podlozi i plemci ("čip") su iste veličine i dužine (2 do 2,5 cm) i debljine oko 2 mm na osnovi donjih dijelova isječaka.

Prvo se prave donji rezovi, a potom gornji na plemci i podlozi. Pupoljak se postavlja na dio podloge bez kore. Pripaziti da se kambijumi poklapaju barem na jednoj strani. Pričvrstiti okalemljeno mjesto kalemarskom gumicom kao i kod klasične okulacije. Kada mladar iz okuliranog pupoljka poraste 20 - 30 cm podlogu skraćujemo kosim rezom iznad mjesta okulacije, 0,3 do 0,5 cm.

Odstranjivati rezanjem svih novih mladara, koji izrastaju iz podloge, a ostaviti samo mladar izbio iz okuliranog pupoljka na "čip".

Koja je uloga streč folije?

Za okulaciju ima vremena do kraja avgusta, ali optimalno se pokazalo u prvoj dekadi avgusta, kako bi u slučaju da se pupoljak nije primio, mogli odraditi podokulaciju (ponovljeni postupak kalemljenja). Prije samog procesa podloga se obriše sa suhom pamučnom krpom i poskida se lišće ili krenu li izbojci do visine od otprilike 30 centimetara od zemlje.

Zatim se na podlozi napravi poprečni zarez do otprilike trećine debljine podloge. Na udaljenosti od 2 cm od tog reza idući naviše izreže se komad kore sa drvetom do poprečnog reza, kako bi se napravilo mjesto za umetanje pupoljka. Voćnu plemku, u "čip" okulaciji čini samo jedan pupoljak (okce) sa komadom kore i tankim slojem drveta, koja kao takva odgovara izrezu na podlozi. Spoj podloge i plemke treba čvrsto uvezati kako ne bi došlo do isušivanja. Za tu namjenu koristimo specijalnu streč (strech) foliju.

Koji tipovi kalemarskih noževa postoje?

Streč folija mora se skinuti rezom po dužini, sa suprotne strane pupoljka, otprilike četiri sedmice nakon okulacije, kada možemo provjeriti prijem pupoljka. U svakom slučaju, folija ne bi smjela da ostane tokom zime (Obrada, dipl. ing. Stanko Nekić, 2017.)

Plemke za proljetno kalemljenje

Plemke se uzimaju u vrijeme mirovanja vegetacije, dok u voćkama još nisu počeli da kolaju sokovi. Uzimamo ih otprilike desetak dana nakon opadanja lišća, rjeđe zimi ili pred početak vegetacije što je nepoželjno. Birati samo zdrave grane sa stabala odgovarajućih sorti i po mogućnosti sa periferije krune. Uzeti umjereno bujne ljetoraste i to njihov središnji dio koji ima dobro razvijene vegetativne pupoljke. Najpogodnija debljina ljetorasta je od 10 do 12 mm.

Plemke treba povezati u snop, zamotati u vlažnu krpu i staviti u crnu polietilensku kesu koju označimo. Kese stavljamo u hladnjak ili odgovarajuću hladnjaču na temperaturi od 10C. U tim uslovima ih možemo čuvati nekoliko mjeseci. Povremeno ih treba provjeriti kako bi izbacili one na kojima se pojavila plijesan ili pupoljci počnu bubriti. Kalemljenje je potrebno obaviti čim se pojave povoljni uslovi, kako na plemkama ne bi krenuli pupoljci, jer bi u tom slučaju bile neupotrebljive. Ovaj proces je moguće tzv. "sobno", "iz ruke" ili, pak, u rastilu.

Plemke i podloge za ljetno kalemljenje

Treba uzimati zrele izbojke od željene sorte voćaka, a izbojci moraju biti dugački 30 - 70 cm. Kako bi se spriječio gubitak vlage kod plemke, odmah treba ukloniti lišće sa peteljkama, što znači da je pomenuta bez peteljke. Nakon skidanja plemke u matičnjaku i lišća treba označiti sortu, umotati u vlažan papir ili platno (krpu), staviti u PVC vrećicu, te staviti u hladnjak ili hladnjaču na temperaturi od 1 do 4°C i tako pripremljene koristiti maksimalno tri dana za ljetnu "čip" okulaciju.

Podlogu treba očistiti od postranih izboja i lišća. Frotirastom krpom očistiti podlogu od zemlje i pijeska. Pupoljak na podlozi postaviti na "hladnu" stranu iste, tako da ona čuva pupoljak od jakog sunca, te sprječava isušivanje.