Ima li spasa kada filoksera napadne vinovu lozu?

U izolovanim slučajevima i amaterskom uzgoju vinove loze, može se sresti razmnožavanje loze ukorjenjavanjem reznica evropskih sorti loze. Ovo nije preporučljivo, jer je upravo tu moguće nastanjivanje i širenje insekta filoksere, naročito na težim zemljištima.

Kada se lisna filoksera prvi put pojavi mogla bi prouzrokovati da vinova loza izgubi lišće. Ako zaraza stigne do korijenja, biljke bi mogle uginuti.

Korjenašice i listašice

Filoksera (Phylloxera vastatrix) pripada redu Homoptera - insektima jednakokrilcima, sa dva para opnastih krila. Po zlu je svima poznata u svijetu. U Evropu je prenesena iz Amerike, a zapažena je prvi put 1863. godine u Francuskoj.

Kao sitan insekt ima veliki broj razvojnih stadijuma koji se među sobom vidno razlikuju. Po mjestu gdje se razvijaju i hrane mogu biti dvojake.

Korjenašice (žive na korijenu vinove loze) i ti sitni insekti imaju dužu sisaljku, a na njihovim leđima ima mnogo bradavičastih izraštaja. Veličine su oko 1 mm, ovalnog su tijela i žućkastosmeđe boje. Partenogenetska (rađanje bez oplodnje) ženka polaže jaja na žilicama korijena. Kod nas razvijaju četiri do devet generacija godišnje.

Listašice filoksere (žive na naličju lista vinove loze), razlikuju se od korjenašica po tome što imaju znatno kraću sisaljku i bez bradavica su. Na tarzusima (stopalima) su prisutne kandže, što im omogućava dobro kretanje po listu. Odrasla ženka je kruškolika, duga oko 1,2 mm i nalazi se u lisnoj gali koju stvara na naličju lista. Partenogenetska ženka položi u galu oko 500 jaja. Broj generacija na listu može biti sedam do osam u toku godine.

Pravi velike štete

Na domaćoj evropskoj lozi razmnožava se samo na korijenu i ne prelazi na njeno lišće (filoksera korenašica). Štete od korjenašica na domaćoj lozi na tanjim i nježnim dijelovima korijena manifestuju se u vidu izraštaja nodozelita, a na debljim dijelovima korijena u vidu zadebljalih izraslina tuberoziteta.

Koje su prednosti parafinisanja kalemova vinove loze?

Karakteristično za lozne rasadnike je to da se hrani na lišću američkih sorti loze, obrazujući gale na naličju listova (filoksera listašica).

Prskanje tokom mirovanja vegetacije

Biologija filoksere nije ista na američkim i evropskim vrstama vinove loze. Na evropskoj lozi sve se generacije razvijaju na korijenu i to partenogenetski (rađanje bez oplodnje) i prezimljavaju larve.

Preovladavaju mišljenja da je američka divlja loza otpornija na ovu štetočinu zato što se biljka loze na specifičan način brani od napada filoksere korjenašica, obrazujući na mjestu uboda zaštitni sloj i tako se sprječava širenje ovog opasnog insekta. Međutim, u cilju zaštite, američka loza, odnosno njeno lišće se u rasadnicima može tretirati pojedinim insekto-akaricidima ili pak specifičnim akaricidima.

Praktično, u matičnjacima američke loze napad filoksere smanjuje se prskanjem tokom mirovanja vegetacije sredstvima koja uništavaju prezimljujuće forme, odnosno uljnim preparatima, a zatim pojedinim navedenim sredstvima u početku stvaranja gala na lišću.