Engleski naziv: Mulberry | Latinski naziv: Morus sp.
Dud je listopadna drvenasta kultura koja pripada porodici dudovki (Moraceae), a porijeklom je iz zapadne Azije. Prvenstveno je njegova ekonomska korist uočena u proizvodnji svile, budući da se ličinke dudovog svilca prehranjuju lišćem bijelog duda. Za dud je vezana i historijska zanimljivost. Naime, engleski kralj James I. pozvao je 1608. godine stanovnike da u što većoj količini uzgajaju stabla duda radi poboljšavanja proizvodnje svile. Mnogi su se stanovnici odazvali pozivu, ali na nesreću, posadili su crni dud, a ne bijeli, čije listove u prehrani koristi dudov svilac.
Okus ploda duda je sladak, s vrlo malo kiselina, a po izgledu nalikuju plodovima maline. Stablo duda često izgleda starije nego što uistinu jest, budući da se obično vrlo rano počne naginjati, a kora puca i poprima starinski izgled. Listovi su svjetlozeleni, široki, ovalni, dugi oko 12 cm, a široki 10 cm. Rub lista je pilast, a površina gruba i dlakava.
Dud se može uzgajati na područjima do 300 m nadmorske visine, a zimi uspijeva na temperaturama do -23 °C pa je tako otporna na zimske temperature. Kao i većina voćnih vrsta preferira osunčane položaje.
Starija, dobro ukorijenjena stabla duda dobro podnose sušu. Korijen će duda rasti duboko u zemlju i moći iskoristiti i vodu iz dubljih dijelova tla.
Dud nema velike zahtjeve prema tlu tako da se može uspješno uzgajati i na slabije kvalitetnim tlima. Ipak, za uzgoj bi bilo poželjno da je tlo dobro ocijedito i neutralnog pH.
Prilikom sadnje potrebno je obratiti pažnju na činjenicu da stablo duda u prosjeku naraste 10 m, ali visina može doseći i 20 m, a oblik krošnje je široko razgranat, stoga sklop sadnje nikako ne smije biti pregust. Ipak, u kultiviranom obliku rezidbom se postižu niži uzgojni oblici čime se olakšava berba. Uzgojni oblici mogu biti razni – od piramidalnog do visećeg, koji je i najučestaliji.
Obično se zbog dugovječnosti dudovi sade uz puteve. Budući da bijeli dud ima „slatko“ drvo koje privlači gusjenice, treba obratiti pažnju na njihovo tretiranje ukoliko do napada dođe i zaštititi okolne nasade. Važan faktor u uzgoju duda je i sposobnost mikorize (simbioza korijena i gljiva), što omogućuje fiksiranje azota iz tla i manju upotrebu gnojiva.
Razmnožavanje je moguće vegetativnim dijelovima, odnosno reznicama i kalemljenjem ali i generativno sjemenom. Dud se vrlo lahko uzgaja i iz sjemena i takva su stabla obično zdravija, ali za komercijalan se uzgoj preporučuje vegetativno razmnožavanje, kojim se održavaju željene karakteristike stabla i ploda. Reznice se sade u jesen ili rano proljeće. Obično su dužine od 20 do 40 cm, a prilikom sadnje potrebno je ostaviti dva do tri pupa iznad zemlje.
Dud cvate tokom maja, a sazrijeva u junu. Cvjetovi su sitni i neugledni. Berba plodova obično traje od juna do augusta. Plodovi su vrlo slatki, a veličina im je od 1,5 do 2 cm. Plodovi se mogu jesti u svježem stanju ili sušeni. Prerađeni se koriste za pravljenje marmelada i rakija. Izuzetno je ljekovit čaj od dudovog lišća za liječenje bolesti dišnih organa, probavnih smetnji i dijabetesa.
Izvor:
ukupno: 1, aktivno: 0, neaktivno: 1
Domaći dud
Poljoprivrednici iz deset udruženja Vojvodine i centralne Srbije su odlučili da, zbog štete od mraza i suše traže od države jednokratnu pomoć od 300 evra po hektaru za prolećne useve i voćarske zasade koji su prijavljeni u sistem e-agrara, a ukoliko pomoć ne bude dodeljena, najavljuju proteste u avg...
Lokalna banka semena - Ekološki pokret "Okvir života" ove godine organizuje izložbu starih sorti 18. oktobra od 13 časova u Botaničkoj bašti Jevremovac u Beogradu. "Uprkos veoma lošoj godini za voće, ipak smo uspeli da ne izneverimo naše pratioce i da i ove godine organizujemo našu tradicionalnu izl...
Proizvodnja paprike se proteklih godina u Tavankutu pokazala kao odlična alternativa voćarstvu, koje je već duže vreme u krizi. Površine pod paprikom u ovom mestu na severu Bačke svake godine su sve veće, pa se polako javlja problem sa plasmanom ovog povrća. Rešenje je pronađeno u Hrvatskoj, poveziv...
Berba grožđa na gazdinstvu porodice Cvetković u knjaževačkom selu Jakovac je završena. Usled nedostatka padavina i dugog sušnog perioda ove godine rod je prepolovljen.
Naučnici sa Univerziteta u Glazgovu otkrili su da virus ptičijeg gripa može da inficira konje bez izazivanja simptoma, što stvara strah da bi mogao neprimećeno da se širi. Kako je objavio "Skaj njuz", naučnici su pronašli antitela na ovaj virus u krvnim uzorcima konja koji žive u Mongoliji. Rezultat...
Sastojci potrebni za slatko od dunja: 1 kg dunja 1 kg šećera 1/4 litre vode Najprije ogulite dunje i izrežite na kockice. Dunje moraju biti očišćene od sjemenki. Stavite ih kuhati u vodu oko 5 minuta dok voda ne zavrije. Zasebno pripremite sirup od šećera i vode. Kada sirup zavri dodajte dunje i sve...
Švajcarski istraživači su razvili novi dron za merenje biodiverziteta u šumama, koji može da odgurne prepreke i prođe pored njih, saopštio je juče Švajcarski savezni institut za istraživanje šuma. Navodi se da monitoring životne sredine u oblastima sa gustom vegetacijom predstavlja veliki izazov za...
SPECIFIČNOSTI REZIDBE KAJSIJE. Kajsija (Prunus armeniaca L.) je voćka toplog podneblja. Prirodno traži dosta prostora za uzgoj, dobro podnosi zimske mrazeve, ali u prinudnom mirovanju može izmrznuti. Rano cveta, pa često je oštećuju pozni prolećni mrazevi, te može doći do kompromitovanja berbe. U cv...
Magla iznad Dunava. #RuralFoto #priroda Pejzazi pored Dunava prekriveni maglom u rano jutarnjim satima.
Voćari na severu Banata ni ove godine nisu imali sreće – nakon lošeg roda višanja, trešanja, šljiva i kajsija, podbacila je i dunja, koja se godinama smatrala najsigurnijom voćnom vrstom. Kako navodi Jelena Kljajić iz Poljoprivredne savetodavne službe Kikinda, glavni uzrok je mraz od minus osam step...
Ovako izgleda česnica za Badnje veče u knjaževačkom kraju..Domaćice pored novčića u česnicu stavljaju i badnjak, kukuruz, pšenicu, dugme. Šta ovi simboli znače? Više o tome čitajte uskoro na Agroklub-u!
