Engleski naziv: Mulberry | Latinski naziv: Morus sp.
Dud je listopadna drvenasta kultura koja pripada porodici dudovki (Moraceae), a porijeklom je iz zapadne Azije. Prvenstveno je njegova ekonomska korist uočena u proizvodnji svile, budući da se ličinke dudovog svilca prehranjuju lišćem bijelog duda. Za dud je vezana i historijska zanimljivost. Naime, engleski kralj James I. pozvao je 1608. godine stanovnike da u što većoj količini uzgajaju stabla duda radi poboljšavanja proizvodnje svile. Mnogi su se stanovnici odazvali pozivu, ali na nesreću, posadili su crni dud, a ne bijeli, čije listove u prehrani koristi dudov svilac.
Okus ploda duda je sladak, s vrlo malo kiselina, a po izgledu nalikuju plodovima maline. Stablo duda često izgleda starije nego što uistinu jest, budući da se obično vrlo rano počne naginjati, a kora puca i poprima starinski izgled. Listovi su svjetlozeleni, široki, ovalni, dugi oko 12 cm, a široki 10 cm. Rub lista je pilast, a površina gruba i dlakava.
Dud se može uzgajati na područjima do 300 m nadmorske visine, a zimi uspijeva na temperaturama do -23 °C pa je tako otporna na zimske temperature. Kao i većina voćnih vrsta preferira osunčane položaje.
Starija, dobro ukorijenjena stabla duda dobro podnose sušu. Korijen će duda rasti duboko u zemlju i moći iskoristiti i vodu iz dubljih dijelova tla.
Dud nema velike zahtjeve prema tlu tako da se može uspješno uzgajati i na slabije kvalitetnim tlima. Ipak, za uzgoj bi bilo poželjno da je tlo dobro ocijedito i neutralnog pH.
Prilikom sadnje potrebno je obratiti pažnju na činjenicu da stablo duda u prosjeku naraste 10 m, ali visina može doseći i 20 m, a oblik krošnje je široko razgranat, stoga sklop sadnje nikako ne smije biti pregust. Ipak, u kultiviranom obliku rezidbom se postižu niži uzgojni oblici čime se olakšava berba. Uzgojni oblici mogu biti razni – od piramidalnog do visećeg, koji je i najučestaliji.
Obično se zbog dugovječnosti dudovi sade uz puteve. Budući da bijeli dud ima „slatko“ drvo koje privlači gusjenice, treba obratiti pažnju na njihovo tretiranje ukoliko do napada dođe i zaštititi okolne nasade. Važan faktor u uzgoju duda je i sposobnost mikorize (simbioza korijena i gljiva), što omogućuje fiksiranje azota iz tla i manju upotrebu gnojiva.
Razmnožavanje je moguće vegetativnim dijelovima, odnosno reznicama i kalemljenjem ali i generativno sjemenom. Dud se vrlo lahko uzgaja i iz sjemena i takva su stabla obično zdravija, ali za komercijalan se uzgoj preporučuje vegetativno razmnožavanje, kojim se održavaju željene karakteristike stabla i ploda. Reznice se sade u jesen ili rano proljeće. Obično su dužine od 20 do 40 cm, a prilikom sadnje potrebno je ostaviti dva do tri pupa iznad zemlje.
Dud cvate tokom maja, a sazrijeva u junu. Cvjetovi su sitni i neugledni. Berba plodova obično traje od juna do augusta. Plodovi su vrlo slatki, a veličina im je od 1,5 do 2 cm. Plodovi se mogu jesti u svježem stanju ili sušeni. Prerađeni se koriste za pravljenje marmelada i rakija. Izuzetno je ljekovit čaj od dudovog lišća za liječenje bolesti dišnih organa, probavnih smetnji i dijabetesa.
Izvor:
ukupno: 1, aktivno: 0, neaktivno: 1
Domaći dud
Godišnja proizvodnja pšenice u BiH je oko 280.000 tona, a potrebe su skoro duplo veće. Je li došla voda do grla? Čitajte sutra na Agroklubu.
Zadružni savez Vojvodine je izračunao da proizvodnja pšenice ratare košta 166.498 din/ha i da bi kilogram pšenice trebalo da bude 33,3 dinara, pod uslovom da je rod pet tona po hektaru. To je daleko viša cena od one koja se sada nudi ratarima. Predsednica ZSV-a Jelena Nestorov Bizonj pozvala je drža...
U Bugarskoj je otvorena prva ovčarska akademija koja treba da okupi sve koji su zainteresovani da nauče taj posao i gajenje ovaca u skladu sa starim običajima, kao i da obnove zaboravljene tradicije. Tokom svake od četiri sezone obuke na akademiji, polaznici će moći da uče o istoriji autohtonih rasa...
Predsednik Udruženja odgajivača goveda Centralne Srbije Milija Palamarević u izjavi za Agroklub rekao je da se agrarni budžet stočara preusmerava na ratare, što će dovesti do konačnog uništenja stočnog fonda. "Obzirom da to Udruženje odgajivača goveda Centralne Srbije i svi stočari južno od Save i D...
NAJČEŠĆE BOLESTI VOĆA ZA VREME SKLADIŠTENJA. Plodovi gotovo svih voćnih vrsta podložni su napadu prouzrokovača bolesti nakon berbe. U većini slučajeva takve bolesti uzrokovane su parazitskim gljivama. Veći broj vrsta gljiva prisutan je na plodovima jabuke u voćnjaku u trenutku berbe, odakle zajedno...
ORGANSKO VOĆARSTVO. Organska poljoprivreda je proizvodnja poljoprivrednih proizvoda bez upotrebe veštačkih materija sintetičko hemijskog porekla tokom ciklusa proizvodnje, odnosno ne upotrebljavaju se mineralna đubriva, pesticidi i veštačke materije koje deluju stimulativno na rast i razvoj biljaka,...
Tajno mjesto na obali jezera nakon duge zimske noći. #RuralFoto #Priroda
ALAT, PRIBOR I ORGANIZACIJA REZIDBE VOĆAKA Izvođenje rezidbe voćaka moguće je na više načina: ručno, polumehanizovano i mehanizovano. Najjednostavnije je, a i najskuplje, ako se rezidba obavlja ručno. Sa stanovišta fiziološke osnove, takva rezidba voćaka je najbolja. Izvođač je u mogućnosti da kontr...
Nova isporuka mašine najpopularnijeg proizvođača poljoprivredne mehanizacije na svetu, kompanije John Deere! Kompanija PD "Maglić" iz Maglića je svoj impresivni mašinski park osnažila sa još jednom mašinom iz bogatog prodajnog programa kompanije KITE DOO, a u pitanju je John Deere kombajn iz provere...
Povodom pojeftinjenja dizel goriva za poljoprivrednike od naredne godine, agroanalitičar Goran Đaković je rekao da će poljoprivrednik dobijati 100 litara goriva po hektaru obradive zemlje i napomenuo da poljoprivredni proizvođači ne mogu da traže podsticaje i subvencije naknadno po usvajanju budžeta...
