Evropska komisija otvara detaljnu istragu slovačkog poreza na maloprodaju hrane

Porez koji je usvojila Slovačka u decembru 2018. godine, odnosi se na maloprodaju hrane i stupio je na snagu 1. januara 2019. godine, a prva isplata trebala bi biti izvršena do kraja aprila 2019. godine. Evropska komisija zabrinuta je da određena izuzimanja od poreza daju nekim trgovcima na malo selektivnu prednost u odnosu na konkurente, što predstavlja kršenje pravila EU o državnoj pomoći.

Prema zakonu o porezu, prodavci hrane plaćali bi kvartalni porez u visini od 2,5% njihovog ukupnog prometa. Međutim, prodavci hrane bili bi u potpunosti ili djelimično oslobođeni plaćanja poreza, ako ispunjavaju jedan od nekoliko uslova koji se odnose na njihovu veličinu, geografski opseg poslovanja u Slovačkoj ili vrstu aktivnosti. Takođe, trgovci koji su članovi trgovinskih saveza ili franšiza, ne bi plaćali porez uprkos činjenici da njihov zajednički promet može da se usporedi sa onim od najvećih trgovaca.

Na koga se odnosi oslobađanje od poreza 

Primjena ovih oslobađanja od poreza rezultirala bi tim da samo sedam maloprodavaca hrane moraju da plate porez - od kojih je šest u vlasništvu kompanija sa sjedištem u drugim državama članicama. Jedini trgovac na malo koji je u vlasništvu Slovačke, bio je oslobođen značajnog dijela svog prometa.

Slovačka nije prijavila porez Evropskoj Komisiji i tako je počelo da se razmatra pitanje, nakon informacija koje je Komisija dobila od zainteresovanih strana. Decembra 2018. takođe je primljena zvanična žalba u kojoj se navodi da je slovački porez na malo, u suprotnosti sa pravilima EU o državnoj pomoći.

Komisija ne dovodi u pitanje pravo Slovačke da uvede porez koji se primjenjuje u sektoru maloprodaje hrane. Istovremeno, poreski sistem treba da poštuje pravo EU, uključujući pravila o državnoj pomoći i ne bi trebalo nepotrebno da favorizuje određenu vrstu kompanija, kao što su one koje posluju u manjem broju okruga ili su članovi trgovinskih saveza.

Komisija zabrinuta zbog selektivne prednosti

U ovoj fazi, Komisija je zabrinuta da primjena slovačkog poreza na maloprodaju hrane, sa svojim izuzecima daje selektivnu prednost preduzećima koja su oslobođena poreza i stoga uključuje državnu pomoć u smislu pravila EU. Takođe, postoji zabrinutost da bi ta mjera mogla negativno uticati na potrošače, naročito kroz povećanje cijena ili smanjenje potrošačkog izbora na slovačkom maloprodajnom tržištu.

Prema preliminarnim procjenama, relevantna poreska izuzeća nisu opravdana logikom slovačkog poreskog sistema, a to je preraspodjela profita maloprodajnih grupa u lancu snabdijevanja hranom u korist poljoprivrednika i proizvođača hrane. Slovačka do sada nije pokazala zašto su kompanije izuzete od poreza u drugačijoj situaciji u odnosu na kompanije koje plaćaju porez.

Otvaranje istrage pruža mogućnost komentarisanja

Komisija će sada dalje istražiti je li njena početna zabrinutost potvrđena. Otvaranje dublje istrage daje zainteresovanim trećim stranama mogućnost da komentarišu mjere koje se procjenjuju. To ne utiče na budući ishod istrage.

Prema pravu EU, države članice nadležne su da odlučuju o svojim sistemima oporezivanja. Međutim, države moraju takođe osigurati da njihovi poreski sistemi budu u skladu sa pravilima EU. Naročito, primjena njihovih poreza ne bi trebalo da rezultira dodjeljivanjem državne pomoći (povoljniji tretman koji se selektivno primjenjuje na određena preduzeća), osim ako je kompatibilan sa pravilima EU.

Prije istrage o porezu na maloprodaju hrane u Slovačkoj, Komisija je procijenila i donijela odluke protiv poreza na promet u sektoru maloprodaje u drugim državama članicama jer su neopravdano uveli diskriminaciju u poreskom tretmanu određenih trgovaca na malo, u odnosu na druge.