Jabuka je najvažnija jabučasta vrsta i jedna od najrasprostranjenijih voćnih vrsta. Način uzgoja, prinosi, ali i cijene tog voća u velikoj mjeri zavise od sorte, načina i sistema uzgoja, ali i od prirodnih uslova.
U posljednje vrijeme veliki se broj proizvođača odlučuje za podizanje zasada pod voćnim vrstama koje su relativno nove na ovim prostorima i jednostavno, potrošači nemaju kulturu kupovine tih proizvoda. Proizvodnja jabuke nije novitet, ali je svakako nauka odmakla u pronalaženju najboljih rješenja za eliminisanje negativnih prirodnih uslova, koji su u poljoprivrednoj proizvodnji svakako najveća opasnost i rizik.
Po obimu proizvodnje jabuka je najvažnija kontinentalna voćna vrsta u svijetu. Po proizvedenim količinama jabuke Kina je na prvom mjestu na svijetu, a zatim slijede Sjedinjene Američke Države. U Evropi su najveći proizvođači jabuke Poljska i Italija. Prema dostupnim podacima za 2010. godinu, rekordne prinose ostvarile su Austrija 90,36 t/ha, Švicarska 77,99t/ha, Holandija 50,57t/ha i Slovenija 38,54t/ha.
Kako bismo što realinije predstavili ekonomsku isplativost proizvodnje jabuke, koristili smo naučnu literaturu. Investicija u podizanje zasada sa sistemom za navodnjavanje, zaštitu od grada i mraza po suvremenoj tehnologiji Griba-Južni Tirol, koja podrazumijeva optimalne uslove za uzgoj jabuke i najveću zaštitu voćnjaka košta približno 55.000 eura po hektaru. Prema podacima iz naučnog rada "Ekonomski efekti navodnjavanja kapanjem u zasadu jabuke" strukturu ove investicije čine sljedeći troškovi:
Takav zasad odlikuje se velikim brojem sadnica po jedinici površine koji iznosi od 3.500-4.000 stabala/ha, sa rasporedom od 3,2x0,8m. U punom rodu, ovakav način proizvodnje treba da dostigne do 70t/ha.
Drugačiju kalkulaciju investicije daju drugi autori prema kojima su troškovi podizanja i opremanja zasada nešto niži i iznose oko 35.000 eura. Naime, u "Informatoru – podizanje voćnjaka u kooperaciji sa Delta Agrarom", navodi se da se u drugoj godini pokrivaju troškovi održavanja, u 3. godini voćnjak daje 45-55% punog roda kojima se pokrivaju troškovi održavanja i vraća deo investicije. U 5. godini se dostiže rodnost od 55-70t/ha, gdje je 80% roda prva klasa.
Prema drugim autorima, koji podrazumijevaju drugačije sisteme podizanja zasada izdvajanja za ovu investiciju su znatno manja: 5.000 eura/ha za ekstenzivan zasad, poluintezivan zasad 10.000 eura/ha, suvremen gust zasad bez navodnjavanja i odvodnjavanja 20.000 eura. Ovo istraživanje ukazuje da je rok povraćaja investicionih ulaganja u zasad jabuke 4,4 godine.
Iako su za podizanje zasada jabuke potrebna velika investiciona ulaganja, njihova opravdanost ogleda se u relativno dugom i profitabilnom periodu pune rodnosti voćaka koji može jaku dugo trajati, ponekad i preko 20 godina. Najzastupljenije sorte jabuke u našoj zemlji su: ajdared, zlatni i crveni delišes, gala, granny smith.
Povezana biljna vrsta
Tagovi
Autorica
