Kada i kako obaviti zagrtanje vinove loze?

Zaštita od niskih zimskih temperatura je neophodna naročito u mladom vinogradu, a u područjima gdje one padaju ispod - 15^oC i niže obavlja se potpuno ili djelimično zagrtanje vinove loze i starijih čokota. Ova mjera je obavezna u svim vinogradarskim rejonima.

Najprije se vizuelno može utvrditi stepen pripremljenosti loze za zimski odmor. Naime, lastari koji su umjerene bujnosti i čitavom svojom dužinom dobro sazreli sigurno su dobro pripremljeni za zimski odmor. Osjetljivost na niske temperature vezana je za sadržaj vode i organske materije, a prije svega skroba i šećera u organima.

Veći sadržaj organske materije, a prvenstveno šećera u tkivima i organima, znači i veću otpornost na niske temperature. Zavisno od intenziteta i dužine trajanja niskih temperatura, one mogu izazvati povrede pojedinih organa. Na temperaturama nižim od -15^oC dolazi do djelimičnog ili potpunog izmrzavanja okaca pojedinih sorti vinove loze. Kod najotpornijih sorti, okca izmrzavaju na -25^oC. Na temperaturama od -30^oC dolazi do izmrzavanja svih nadzemnih organa loze.

Korijen vinove loze izmrzava na -4 do -5^oC, ali on se pruža duboko, te je najčešće pošteđen od izmrzavanja. Većina sorti ima najslabiju otpornost krajem zime, bolju otpornost početkom zime, a najotpornije su sredinom zime.

Kako obaviti zagrtanje?

Zagrtanje vinograda obavlja se u jesen u toku redovne jesenje duboke obrade zemljišta. Zagrtanje prizemnih dijelova čokota je obavezno bez obzira na potencijalnu mogućnost izmrzavanja. Kod niskih oblika čokota treba ga obaviti tako da se pokriju najmanje tri do pet okaca na lastarima. Ako se na niskim oblicima čokota primjenjuje mješovita rezidba, zagrtanjem se pokriju lastari koji se na proljeće koriste za rezidbu na lukove.

Kod čokota sa srednje visokim i visokim stablom zagrće se prizemni dio čokota sa kondirima za zamjenu u slučaju izmrzavanja stabla vinove loze. Zagrtanje se može obaviti mehanizovano uz pomoć plugova zagrtača, a nakon toga obavlja se i ručna korekcija.

Korištenjem višebraznih traktorskih plugova može se prema čokotima nabaciti sloj zemlje 30 do 50 cm, što je dovoljno da zaštiti izmrzavanje glave čokota i nekoliko najnižih okaca na lastarima. Posebnim zagrtačima može se nabaciti sloj zemlje i do 100 cm, ali je to ostvarivo samo pri većim međurednim rastojanjima. Za mehanizovano zagrtanje loze koriste se traktori srednje jačine.

Sloj zemlje koji se prilikom zagrtanja nabacuje zavisi od spomenutog oblika čokota, te se nastoji da osnova humke ili banka bude što šira po mogućnosti, kako se pod uticajem vetra i kiše ne bi rasturili i loza ostala nezaštićena. Sa zagrtanjem se započinje po završenoj berbi, pa sve do pojave jačih jesenjih mrazeva.

Odgrtanje vinograda se obavlja kada se u proljeće zemljište ocijedi, slegne i prosuši, po kretanju okaca. Obavlja se plugom odgrtačem uz ručnu korekciju.

Birati otpornije sorte

Preventivne mjere su usmjerene na pravilan izbor sorti i izbor položaja za podizanje vinograda, te zagrtanje vinograda. Kod izbora sorti osnovno je da se u područjima sa češćom pojavom niskih temperature sade one koje spadaju u grupu otpornih i vrlo otpornih.

Grožđe, od antičkih vinograda do globalnog biznisa teškog milijarde dolara

Da bi se izbjegle štetne posljedice koje nastaju pod uticajem konfiguracije terena treba se pridržavati sljedećeg: vinograd zasnivati na blago nagnutom terenu gdje se rijetko pojavljuju temperaturna kolebanja i gdje ne postoje depresije. Ako postoje manje depresije, prije podizanja ih treba zatrpati. Ukoliko se vinograd podiže na izlomljenom terenu, obavezno prije podizanja uspostaviti tzv. mraznu liniju koja treba da pokaže na kom području ne treba podizati vinograd.