Pazite na plamenjaču salate u zatvorenom prostoru - šta može pomoći?

Salata je jedna od povrtarskih kultura koja može da se uzgaja tokom zime, naročito u zatvorenom prostoru. Posljednjih godina, najviše problema pravi plamenjača, Bremia lactucae, koja može da uništi kompletan rod.

Uzgoj salate u zatvorenom prostoru može da bude dobar izvor prihoda poljoprivrednicima tokom zimskog perioda. Ipak, ništa ne može da prođe bez problema pa se najviše vremena mora pokloniti zaštiti protiv plamenjače.

Kritična temperatura oko10 stepeni

Bolest se pojavljuje već četiri do pet dana nakon infekcija, a sporama koje ostvaruju zarazu pogoduju temperature oko 10 stepeni, plus hladno, oblačno i vlažno vrijeme kroz duži vremenski period. Upravo je ova zima idealna za napad plamenjače.

Nemogućnost provjetravanja plastenika tokom dana, zbog niskih dnevnih i noćnih temperatura, koje u plasteniku čak i dostižu kritičnih desetak stepeni, uslovljava napad patogena na glavice salate.

Otežavajuća okolnost je i što kondenzacijom dolazi do kapanja vode sa plafona plastenika koja dodatno vlaži glavice salate.

Najviše obolijevaju vanjski listovi

Bolest se ispoljava već na mladoj salati koja počinje da raste nakon rezanja listova donje rozete starijih glavica. Na tek izniklim listovima pojavljuje se bjeličasta prevlaka koja uništava biljku.

Što se tiče starijih glavica bolest se ispoljava u vidu svijetlih pjega koje kasnije posmeđe ili potamne, najviše na vanjskim listovima dok unutrašnji, uglavnom, ostaju netaknuti. Pojavi simptoma takođe pogoduju ostaci listova prethodno orezanih glavica, kao i često vlaženje listova glavice. Kristalka je nešto otpornija na plamenjaču u odnosu na putericu.

Otežan izbor sredstava za zaštitu

Navodnjavanje je potrebno vršiti jednom sedmično, a zaštitu isto s tim što je sve veći problem upotreba fungicida koji se mogu koristiti za zaštitu. Ditiokarbamati kao što su mankozeb i metiram zabranjeni su, a trenutno se najviše koriste preparati na bazi metalaksila i bakar hidroksida.

Međutim, potrebno je obratiti pažnju na karencu koja je oko desetak dana, kao i na broj tretmana. Pomaže provjetravanje plastenika tokom dana, ali ako su temperature iznad nule.

Što se tiče organskih preparata, na tržištu mogu da se pronađu sredstva na bazi Bacillusa, s tim što se ne smije ući u plastenik šest do osam časova nakon primjene. Pomaže i soda bikarbona, nekuvano mlijeko, cimet, bijeli luk koji su, dokazano, efikasni u sprečavanju plamenjače.