U Srbiji se proizvodi GMO hrana uprkos zabrani

U Srbiji je zabranjena proizvodnja i prodaja GM hrane, no znaju li građani što jedu? Gde najčešće susrećemo GMO i u kojim su gradovima Srbije proizvođači ovu zabrana ipak zaobišli?

Srbija je, barem do sada, pripadala maloj grupi zemalja koje imaju veoma restriktivne zakone o genetički modifikovanim organizmima. No, podsetimo, uskoro bi ovaj restriktivan zakon trebao biti izmenjen jer to traži Svetska trgovinska organizacija. S tim se ne slažu brojni stručnjaci, ali ni sami proizvođači.

Brojni proizvođači se oglušuju na zabrane

Ipak, ima i onih proizvođača koji su odlučili ići linijom manjeg otpora pa uprkos zabrani, proizvoditi GM hranu. Fitosanitarna inspekcija u toj oblasti ima pune ruke posla jer se uvek iznova javljaju oni koji se na zabarne oglušuju, i to namerno, svesno i smišljeno. Među najzanimljivijim kulturama za genetsko modifikovanje su pšenica, soja, paradajz, šećerna repa, pirinač, uljana repa, krompir. No, GM se može pronaći i u mesu, mleku pa čak i slatkišima te u mnogim drugim proizvodima u supermaketima.

Sva pronađena GMO soja se uništva

Prema pdacima koje navodi portal blic.rs, prošle je godine genetski modifikovanu soju pokušalo prodati 27 seljaka, od kojih su njih 12 iz Mačve, a 15 iz Vojvodine. Soja je gajena u naseljima Vašica, Jazak, Prigrevica te u Bogatiću i Metkoviću na površini od najmanje 40 ari do 1,5 ha. Kakao tvrdi Nenad Milojević iz Fitosanitarne inspekcije, sva GMO soja sa pomenutih parcela je uništena, a protiv vlasnika su podnete prekršajne ​​prijave. Kazne za ovakve prekršaje iznose do 60.000 dinara.

Prošle je godine inspekcija kontrolisala 1.600 parcela pod sojom, a GMO je pronađen na tri odsto površina. Ta brojka ne čini se velika, no, kada se uzme u obzir podatak da je u Srbiji pod sojom ukupno 200.000 ha, a pregledano je samo 3.000 ha, onda je jasno da ova brojka i nije tako zanemariva. Upravo suprotno, ona je vrlo zabrinjavajuća.

A ko pita potrošače za njihova prava?

Jasno je da se poljoprivredni proizvođači nalaze u nepovoljnom položau u odnosu na svoje evropske kolege i to po mnogim kriterijumima. No je li to opravdanje za obmanjivanje javnosti, ili još bolje prevaru potrošača koji svoje proizvode pošteno plate? Većina potrošača oštro se protivi konzumaciji GMO hrane, a pošto je ¾ opština u Srbiji usvojilo Deklaraciju protiv GMO organizama i sirovina od GMO, odnosno protiv uvoza, uzgoja i plasmana mišljenje većine po ovom pitanju vrlo je jasno.

Foto: depositphotos.com;jovanjaric