Fitoplazme - opasnost za vinovu lozu

Fitoplazme su mikroorganizmi iz razreda Mollicutes. Po građi su najsličniji bakterijama. Za njih je značajno da mogu preživjeti samo u kukcu vektoru i floemu biljke domaćina. Fitoplazme začepljuju floemske stanice i sprječavaju odlazak asimilata iz nadzemnog dijela u korijen. Prenose se zaraženim sadnim materijalom i kukcima vektorima.

Ne prenose se alatom za rezanje niti sjemenom. Zajedničkim imenom fitoplazme vinove loze nazvane su žuticom vinove loze. Uglavnom se pojavljuje nakon cvatnje. Najveća šteta je na samom grožđu. Već nakon cvatnje i oplodnje dolazi do sušenja cvata, smežura se i grožđe se osuši na kraju te se ostaje bez uroda.

Simptomi žutice vinove loze su:

• uvijanje rubova listova prema naličju
• nepravilno žućenje lisne plojke
• pojava nektoza
• kopljasti izgled lista
• lišće krto - kod stiskanja rukom se drobi

Domaćini fitoplazme

Domaćini BN-fitoplazme su mnoge kultivirane i korovske biljne vrste. BN-fitoplazma se rasprostranjuje zaraženim sadnim materijalom i kukcima vektorima. Poznati vektor je cikada Hyalesthes obsuletus.

Razdoblje inokulacije - odrasli oblici kada izađu iz tla već su zaraženi i infektivni, žive iznad tla, te svojim hranjenjem na vinovoj lozi mogu je inokulirati BN-fitoplazmom. Vinova loza je krajnji domaćin BN-fitoplazme te se vektorom ne može prenijeti s trsa na trs.

Zlatna žutica

Zlatna žutica (Flavescence doree) je jedna od najopasnijih bolesti vinove loze. Jednom zaraženi trs ostaje uvijek zaražen. Predstavlja trajni gubitak zaraženih trsova. U vinogradima u kojima se javi, brzo se širi i vrlo brzo poprima razvoj epidemije. Glavni razlog tome je invazivna vektorska vrsta američki cvrčak koji je prenosi sa zaraženog trsa na zdravi trs. Osim vinove loze, domaćin FD-fitoplazme je joha i pavitina, koju često nalazimo kod nas u blizini vinograda.

Foto: ruivalesousa/bigstockphoto.com