Naći nova tržišta za sjenički sir

• 5.443
• 645
• 0

Klima, različiti tipovi zemljišta, bogata i heterogena vegetacija, kao i način držanja sjeničke ovce uslovljava razlike između "Sjeničkog ovčijeg sira i drugih sireva tog tipa. Svoje specifičnosti imaju i "Sjenički kravlji sir" i "Sjenički sir mešanac".

Pri zaštiti geoporekla, Zavod za intelektualnu svojinu uvažio je činjenicu da se sir na Pešteru danas proizvodi na isti način kao u prošlosti. Veština izrade i znanje prenose se sa generacije na generaciju. Proizvodnja mleka i sira organizovana je u tačno definisanoj regiji. Sir sa Peštera ima svoju originalnost i autentičnost. Specifične karakteristike sira uslovljene su autohtonošću rase, a ukus sira određen je prirodnim načinom hranjenja, biljnim površinama pašnjaka. Mleko koje se koristi je od vlastitih životinja poznatog porekla i tokom dužeg perioda kontinuirano se nalazi na tržištu.

Delikates - "Sjenički ovčiji sir"

Esad Hodžić, direktor regionalnog centra za razvoj poljoprivrede i sela u Sjenici, kaže da se ovčiji sir uglavnom proizvodi na gazdinstvima, i to na katunima, gde se ovce u periodu muže, nalaze na paši:

"Na geografskom području teritorija opštine Sjenica i dela teritorije opštine Tutin, na kome se proizvodi ovaj sir, gaji se oko 35.000 do 40.000 ovaca. Često je broj ovaca leti znatno veći. Od ukupnog broja ovaca mali broj se ne muze, tek oko 10%-15%, tako da se procenjuje da se na ovom području sir proizvodi od oko 30.000 do 35.000 ovaca".

Sjeničke ovce na ispaši

Proizvodnja sira po jednoj ovci na ovom području kreće se od 10 kg do 12 kg, pa se procenjuje da se na ovom području proizvede oko 300 do 350 tona "Sjeničkog ovčijeg sira" godišnje.

Najveći proizvođači sira

Prema podacima regionalnog centra za razvoj poljoprivrede i sela u Sjenici sir proizvode mlekare: "Beni-komerc" (oko 150 t godišnje), "Turković" (oko 100 t), "Magnat" (80 t) "Fas" (50 t), "Zenko mlek" (oko 20 t godišnje).

U radionicama registrovanim za preradu mleka sir proizvode: SZR "Šanac" (oko 15 t godišnje), SZR "Sjenički delikatesi" (oko 5 t), gazdinstvo Radoslava Vranića (oko 5 t) i gazdinstvo Jakupa Selmanovića (oko 5 t godišnje).

Kao glavne probleme u proizvodnji sira na Pešteru, Esad Hodžić vidi u udaljenosti tržišta, lošoj infrastrukturi na selu (put, voda, struja) i nedovoljnoj informisanosti proizvođača:

"Trenutno je problem niska otkupna cena na tržištu. Takođe i nemogućnost proizvođača da proizvode sir u pakovanjima manjim od pet kilograma, što je u skladu sa zahtevima i trendovima na tržištu. Osim toga, prerađivači generalno imaju male kapacitete i nisu dovoljno tehnički opremljeni i zbog toga imaju mali broj proizvoda. Marketing naših proizvoda je na dosta niskom nivou tako da treba posebno posvetiti pažnju promociji i razvoju promocije i marketinga".

Najbolji način da naši proizvođači ostanu na konkurentnom tržištu jeste održavanje kvaliteta i sertifikacija proizvoda.

Osnovni uslov za siguran i stabilan izvoz na tržište Evropske unije jeste potpuno usklađivanje Zakona o bezbednosti hrane i Zakona o oznakama geografskog porekla sa principima rada Evropskih institucija, kaže Esad Hodžić.

Centar za razvoj poljoprivrede servis proizvođača

Regionalni centar za razvoj poljoprivrede i sela bavi se istraživanjem i razvojom poljoprivrede, kao i pružanjem savetodavne i tehničke podrške poljoprivrednim gazdinstvima, poljoprivrednim udruženjima i klasterima (edukacija proizvođača - prerađivača, ishrana stoke, pravilna muža, kvalitet mleka i proizvoda.).

U sklopu Centra radi akreditovana Laboratorija za kontrolu kvaliteta mleka, mlečnih proizvoda, mesa i mesnih prerađevina, koja raspolaže najsavremenijim aparatima i opremom po zahtevima i standardima Evropske unije. U Laboratoriji se rade brze, standardne i referentne metode. Za brze metode specifičan je aparat "Bentley", koji analizira 150 uzoraka mleka po satu. Istovremeno određuje šest parametara hemije mleka: mast, protein, laktoza, suva materija, tačka mržnjenja mleka i broj somatskih ćelija. Referentne metode služe za dokazivanje ispravnosti i validnosti rezultata.

Rukovodilac laboratorije Nedim Ćućević, kaže da je ona akreditovana prema ISO 17025 standardu i u skladu je sa zahtevima Evropske unije. Akreditoveno je 37 metoda iz oblasti kontrole kvaliteta mleka i mlečnih proizvoda (sir, pavlaka, jogurt, maslac i tako dalje), mesa i mesnih prerađevina (sudžuk, stelja, kobasice, ćevapi i drugo).

"Treba znati da se u kontroli hrane ispituje zdravstvena ispravnost, koju analiziraju Zavodi za javno zdravlje i ona je povezana sa kontrolom teških metala, pesticida, mikotoksina, PAH-ova i bakterija u hrani. Naša laboratorija kontroliše kvalitet i on se odnosi na ostale parametre, koji nisu opasni po ljudsko zdravlje, ali direktno utiču na kvalitet proizvoda: mast, protein, suva materija, kolagen. Drugim rečima, laboratorija garantuje da proizvedeni kontrolisani proizvodi jesu napravljeni od ekstra klase sirovine sa našeg domaćeg područja. Sistem kontrole kroz zaštitu geografskog porekla i sertifikaciju proizvođača će obezbediti da se proizvod prepozna i ceni na tržištu. Menjaju se dosadašnja pravila igre, što ozbiljnim i poštenim proizvođačima obezbeđuje sigurnije tržište i veću cenu", tvrdi Ćućević.

Dodaje da njegove kolege često znaju da se našale da prosečni kupci sve što je okruglo nazivaju futoški kupus, sve što je u tegli - leskovački ajvar i sve što je belo - sjenički sir.

Foto prilog

Tagovi

Sjenički sir Sjenički ovčiji sir Sjenički kravlji sir Esad Hodžić Nedim Ćućević

Autor

Partner

ZPP i Srpski aduti, (R)Evolucija poljoprivrede

Vojvođanskih brigada 28, 21000 Novi Sad, Srbija
tel: +381 69 50 80 585, e-mail: info@agroklub.rs web: https://www.agroklub.rs